Vorig jaar kwam de Antwerpse gemeente Zwijndrecht verschillende keren negatief in het nieuws. De vervuiling aldaar van de bodem, het grondwater en de eieren met de chemische stof PFAS bracht zelfs de Vlaamse regering in diskrediet. Oorzaak van alle ellende was de 3M-fabriek.
PFAS is eigenlijk een verzameling van stoffen die vroeger voor vele doeleinden werden gebruikt. Voor de anti-aanbaklaag van kookpannen of voor blusschuim, bijvoorbeeld. Tot er ontdekt werd dat het al in zeer kleine hoeveelheden schadelijk is voor de gezondheid. PFAS stapelt zich op in het lichaam en zou naar verluidt kankerverwekkend zijn. Die laatste kenmerken roepen in onze Stad herinneringen op aan dioxines en PCB’s. (De waarschuwing om in Menen geen eieren van eigen kweek te eten en groenten goed te wassen, is nog altijd het gevolg van de bodemverontreiniging veroorzaakt door dioxines en PCB’s.)
Maar laten we het bij PFAS houden. Na de hele heisa in Zwijndrecht, heeft de Vlaamse Afvalstoffen nog meer oog gekregen voor die groep stoffen. Uit onderzoek blijkt dat dat PFAS in haast alle rivieren zit, en het komt niet zomaar uit de lucht gevallen. PFAS-verbindingen vindt men immers niet in de vrije natuur. Ze zijn door mensenhand gemaakt. (Of beter: door met mensenhanden gemaakte machines.) Na nog meer doorgedreven onderzoek is gebleken dat ook de site Ropswalle van Galloo de rapportagegrens voor lozingen van PFAS in de Leie overschrijdt.
Bij de bestaande waterzuiveringsinstallatie zullen er daarom twee bijkomende koolstoffilters worden aangebracht. Daarmee is het probleem niet helemaal opgelost. Zelfs met die bijkomende zuivering zal men niet voor alle PFAS-waarden de vastgelegde richtlijn halen. Om dat voor elkaar te krijgen zou er wel drie keer meer zuiverende koolstof nodig zijn. En dan lopen de aanvoer- de verwerkingskosten ontiegelijk hoog op. Dus is ‘de oplossing’ om een tijdelijke afwijking van de norm te krijgen. Een afwijkingsperiode van twee jaar wordt voorop gesteld, in de hoop dat tegen dan de filtertechnieken om nog meer PFAS te vangen op punt staat. Ondertussen belooft men veel controlemetingen te doen.
Het openbaar onderzoek voor die bijkomende koolstoffilters loopt nog tot 30 augustus 2024. Vind hieronder de link naar het Omgevingsloket.
https://omgevingsloketinzage.omgeving.vlaanderen.be/2024085922
De heilige Galloo
De deskundige die het verslag voor de afwijkingsaanvraag schreef, laat niet na het wierrookvat te zwaaien voor Galloo. In functie van de schrootverwerking trekt het bedrijf veel water uit de Leie. Na gebruik wordt het grootste deel teruggesluisd. Maar niet voor het eerst door de zuiveringsinstallatie is gepasseerd. Aldus komt het water weer properder in de Leie dan dat het eruit werd gepompt. Alleen wil dat met die PFAS nog niet lukken.
Europese rechtspraak stelt dat een nieuwe vergunning geen negatieve invloed mag hebben op de kwaliteit van het oppervlaktewater. In de kleine lettertjes staat er wel een uitzondering: het mag niet te veel kosten. Wie zei daar weer dat een goede gezondheid onbetaalbaar is? Maar dat zal dan wel als Nieuwjaarswens zijn bedoeld.
